تینو صالحی: از خفاش شب تا پدرِ بابک خرمدین را مگر می‌شود نمایش داد؟
تاریخ انتشار: ۱۰ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۴۱۱۴۲۷
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان،تینو صالحی، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون، این روزها با نمایش «غلامرضا لبخندی» روی صحنه است. اثری به نویسندگی و کارگردانی کهبد تاراج که در ایرانشهر اجرا می‌شود و پیش از این نیز در سال ۱۳۹۸ در همین سالن روی صحنه بوده است.
با تینو صالحی می‌توان از بسیاری چیزها صحبت کرد اما آنچه در گفت‌وگوی پیش رو بر آن متمرکز شده‌ایم، اهمیت و موانعِ بازنمایاندن وقایعی چون کاری است که غلامرضا خوشرو معروف به خفاش شب، ۲۴ سال پیش انجام داد؛ قتل‌های زنجیره‌ای.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
صالحی به نکته جالبی اشاره می‌کند و می‌گوید حتی اگر اتهام سیاه‌نمایی هم با هزار و یک اما و اگر و شرط و شروط اجازه دهد که چنین اتفاقاتی را در قالب اثری مستند یا دراماتیک نشان دهیم، مخاطبان، تماشای آن را برنخواهد تافت.
اردیبهشت ۱۳۹۸ بود که «غلامرضا لبخندی» با بازی شما در تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفت و اکنون در تیر ۱۴۰۰ شاهد بازتولیدش هستیم. نمایشی که در خلاصه داستانش آمده است: «۲۴ سال پیش، غلامرضا خوشرو، معروف به خفاش شب، شروع به قتل‌های زنجیره‌ای می‌کند.» واقعه‌ای که اگر پیش از رخ دادنش به اثری دراماتیک تبدیل می‌شد، احتمالا هیچ‌کس باور نمی‌کرد که روزی به وقوع بپیوندد. اگر موافقید می‌خواهم آن را به اتفاق هولناک دیگری گره بزنم: «۲۶ اردیبهشت و پیداشدن بخش‌هایی از جسد مثله‌شده بابک خرمدین توسط یک کارگر شهرداری در شهرک اکباتان». به نظرتان چرا اگر هر کدام از این وقایع پیش از رخ دادن، در قالب اثری هنری نشان داده شود، با اتهامات گوناگون پس زده می‌شود؟
به نظر من نسبت به نشان دادن این وقایع چه در قالب مستند و چه در قالب اثری دراماتیک، علاقه‌مندی‌هایی در میان هنرمندان وجود دارد اما موانعی هم هست که نمی‌توان نادیده‌شان گرفت. اولین مانع مخصوصا هنگامی که می‌خواهید وارد این قبیل جزئیات جنایت‌کارانه شوید، واژه‌ای ابداعی به نام «سیاه‌نمایی» است. مخترع این واژه، هر کسی که بوده، هدفش این نبوده است که واقعا از سیاه‌نمایی جلوگیری کند بلکه از این واژه به عنوان نقابی استفاده کرده است تا محدودیت‌هایی بسیار دست‌وپاگیر برای هنرمندانی ایجاد کند که می‌خواهند این جزئیات، تحلیل خود نسبت به آن و ریشه‌هایش را در حد توان، نشان دهند.
مانع بعدی، خودِ مخاطب است؛ مردمی که ما به عنوان مخاطب با آن‌ها سروکار داریم. بسیاری از این مردم، هنوز باور ندارند که این اتفاقات در جامعه ما رخ می‌دهد و گمان می‌کنند در فضایی دیگر اتفاق افتاده است.
مثالی می‌زنم. به ماجرای بابک خرمدین اشاره کردید. من پیش از رخ دادن این اتفاق، در دوران قرنطینه نمایشنامه‌ای نوشتم که در پایان آن، دو نفر، دو نفرِ دیگر را تکه‌تکه می‌کردند و در کیسه می‌پیچیدند و برای دفن می‌بردند. مخاطبِ این نمایشنامه در قدم اول، دوستان و نزدیکانم بودند. این متن را به هر کدام‌شان دادم، گفت: «وای! مگر می‌شود این‌ها با خیال راحت بنشینند و آن‌ها را در خانه تکه‌تکه کنند و پشت‌بندش چای هم بخورند؟!» این نمایشنامه همین‌طور بین دوستان من دست‌به‌دست و نقد می‌شد تا این که آن اتفاق رخ داد و فیلمش را دیدیدم که پدر و مادری با خونسردی تمام، کیسه‌های زباله حاوی جسد تکه‌تکه شده فرزندشان را در آسانسور می‌گذاشتند.
متاسفانه ما ایرانیان همچنان گمان می‌کنیم، مردمانی ایده‌آل هستیم و نمی‌دانم با این حجم از اتفاقات ناگوار اجتماعی و این سطح از جرم‌وجرائم، چرا چنین تصوری از خود داریم؟ جالب است که این اتفاقات را در سطح جامعه می‌بینیم اما هنگامی که برای‌مان به تصویرش می‌کشند، متعجب می‌شویم و می‌پرسیم: «وای! مگر می‌شود؟!»
و واژه ابداعی سیاه‌نمایی را به کار می‌بریم.
دقیقا. یک سوی ماجرا همین واژه سیاه‌نمایی است که مسئولان و متولیان امر، هنرمند را به آن متهم می‌کنند و سوی دیگر، پس‌زده‌شدن از طرف مخاطب است و این دو، مانع از حرکت هنرمند به سمت تبدیل این قبیل فجایع به اثری مستند یا دراماتیک می‌شود.
نام آن متن که انگار داشتیم سایه آنچه را برای بابک خرمدین رخ داد، در درونش می‌دیدم، چه بود؟
«قرنطینه». به یکی، دو سالن هم پیشنهادش دادم و احتمالا برای اجرا آماده‌اش خواهم کرد.
نکته دیگر این است که به عنوان مثال این یک خط را «۲۴ سال پیش غلامرضا خوشرو معروف به خفاش شب شروع به قتل‌های زنجیره‌ای می‌کند» اکنون به چشم خلاصه داستان می‌بینیم نه اتفاقی که واقعا رخ داده است و گمان می‌کنم به عنوان مثال در مورد بابک خرمدین هم همین‌گونه شود. اکنون به چشم واقعه‌ای ناگوار می‌بینیمش و سال‌ها بعد به چشم خلاصه داستانی که فراموش می‌کنیم در کشور ما رخ داده است.
دقیقا. چند سال دیگر، مردم این اتفاق را به چشم یک قصه می‌بینند و انگارنه‌انگار که در این جامعه رخ داده است. ما نمی‌خواهیم باور کنیم و برای همین است که اگر کسی بخواهد کاری در این زمینه انجام دهد، حتی اگر اتهام سیاه‌نمایی به او اجازه دهد، این خودِ مخاطب است که پس می‌زند و می‌گوید: «ای بابا! این دیگر چیست؟!».
بسیاری از دوستان من، نمایشنامه‌هایی در این زمینه نوشته و همگی با این واکنش مواجه شده‌اند که «چرا این قدر غیرمنطقی است؟!» انگار نمی‌خواهیم باور کنیم این بخشی از واقعیت جامعه ماست. واکنش‌هایی از این دست است که موجب می‌شود آدم‌ها کم‌تر به سمت وقایع‌نگاری بروند.
و از جمله این وقایع‌نگاری‌ها توسط شما، می‌توان به نمایشنامه «تختی» اشاره کرد. سرنوشت این نمایشنامه چه شد؟
در روند نوشتن این نمایشنامه به سالن‌های مختلفی پیشنهاد دادم که این اثر در آن‌جا روی صحنه برود و مرتب با این ایرادات مواجه شدم که فلان جایش، بهمان‌طور است و بهمان جایش، فلان‌طور. این قسمتش را نباید بگویی، آن قسمتش را باید بگویی، این جایش شبهه‌برانگیز است، آن جایش برخورنده است و نمی‌توانیم نوبت اجرا بدهیم.
و این ایرادات پیش از آن که برای گرفتن مجوز از شورای نظارت و ارزشیابی اداره‌کل هنرهای نمایشی اقدام کنید، وارد شده است؟
بله. هنوز به شورای نظارت نرسیده است. نام تختی که می‌آید، سالن‌دار می‌گوید برای‌مان دردسر می‌شود و راست هم می‌گوید، چون آنچه را گفتم او هم درک کرده است. او هم می‌داند اگر این نمایش در سالنش اجرا شود، چون کاری واقعی است، چون کاری مستند است، با هزار و یک مشکل مواجه خواهد شد. واقعا نمی‌دانم به چه دلیلی، اصولا دوست نداریم بخشی از وقایع گفته شود
«تختی» چند پرسوناژ دارد؟
۱۲، ۱۳ نفر و مستند روایی است و با این که از منظر وقایع‌نگاری مستند است، اما فرمش رئالیستی نیست.
می‌توان امیدوار بود که هم «قرنطینه» و هم «تختی»، امسال روی صحنه بروند؟
امیدوارم این‌طور شود.
و جز این‌ها این روزها مشغول چه کار دیگری هستید؟
در سریال «میدان سرخ» که بخشی از آن را ابراهیم ابراهیمیان و بخش دیگر را بهرام بهرامیان کارگردانی کرده‌اند و قرار است در شبکه نمایش خانگی منتشر شود، بازی می‌کنم.
منبع:خبرآنلاین
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: تئاتر بازیگر بابک خرمدین سیاه نمایی روی صحنه خفاش شب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۴۱۱۴۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«هامون» داریوش مهرجویی به تئاتر می‌آید/ زنده نگه‌داشتن یاد بزرگان
کوروش ساسانیان مشاور هنری و یکی از نقش‌خوانان نمایشنامه‌خوانی «هامون»، درباره این اجرا به خبرنگار مهر گفت: نمایشنامه «هامون» نوشته مسلم آیینی برداشتی آزاد از فیلم «هامون» اثر استاد داریوش مهرجویی است. این نمایشنامه در زمان حیات زنده‌یاد مهرجویی نوشته و با تایید ایشان به چاپ رسید. سال گذشته که آن اتفاق ناگوار برای زنده‌یاد مهرجویی و همسرش رخ داد، از آنجایی که ما و هم‌نسلان ما ارادت خاصی به این کارگردان فقید سینمای ایران و همچنین فیلم «هامون» داریم، تصمیم گرفتیم به نوعی یاد این استاد را زنده نگه داریم.
وی درباره تفاوت‌های نمایشنامه «هامون» نسبت به فیلمنامه مطرح زنده‌یاد داریوش مهرجویی، توضیح داد: در نمایشنامه «هامون» چارچوب‌های فیلمنامه رعایت شده، فقط برخی شخصیت‌ها حذف و تعدادی شخصیت به اثر اضافه شده است.
ساسانیان تاکید کرد: تلاش داریم که در نمایشنامه‌خوانی «هامون» تفکر فیلم را به مخاطب منتقل کنیم. مسلم آیینی نیز در نمایشنامه خود همین تلاش را کرده است.
وی درباره چالش‌برانگیز بودن نمایشنامه‌خوانی یا اجرای اثری برگرفته از فیلم «هامون» با توجه به اینکه این فیلم و بازی بازیگران آن نظیر زنده‌یادان خسرو شکیبایی و بیتا فرهی در ذهن مخاطبان ثبت شده است، تصریح کرد: قبل از اینکه بخواهیم تمرین‌ها را شروع کنیم این موضوع که اثر ما با فیلم درخشان «هامون» مقایسه خواهد شد بسیار چالش‌برانگیز بود زیرا به محض اجرای این نمایشنامه‌خوانی، مقایسه اتفاق می‌افتد. ما تلاش کردیم فضایی مستقل را ایجاد کنیم تا مخاطب بداند گروهی به صورت مستقل و به یاد استاد مهرجویی و فیلم «هامون» اثری را اجرا می‌کند ولی هیچ ادعایی نداریم.
این هنرمند عرصه تئاتر یادآور شد: ما به دنبال راهی هستیم که به یاد این عزیزان باشیم وگرنه به لحاظ هنری حتی نمی‌توانیم به آن عزیزان نزدیک شویم. به نظر من در این زمینه هر کاری انجام شود بهتر از آن است که انجام نشود. نام این عزیزان زنده است و با این کار بیشتر زنده می‌ماند. من با این ذهنیت، در سال‌های اخیر چند بار به یاد استاد حمید سمندریان نمایشنامه‌خوانی برگزار کرده‌ام.
نمایشنامه‌خوانی «هامون» روز شنبه ۸ اردیبهشت، ساعت ۲۰:۱۵، در سالن شماره ۴ بوتیک تئاتر شهرزاد اجرا می‌شود.
در این اثر امید اله‌کوهی، النا آهی، کوروش ساسانیان، مهسا خانی، هامون صادقی، سپیده قاسمی، حسین آقازاده، رامبد لطفی نقش‌خوان و غزاله لطیفی صحنه‌خوان است. محمدامین منصف‌نژاد نیز به عنوان دستیار کارگردان در نمایشنامه‌خوانی «هامون» حضور دارد.
کد خبر 6088513
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»